هواکش سانتریفوژ|فن سانتریفیوژ
هواکش سانتریفیوژ یا فن سانتریفیوژ هواکش هایی هستند که جریان هوا در داخل بدنه (housing) که اصطلاحا به آن حلزونی نیز می گویند توسط نیروی گریز از مرکز دیفیوز شده و از دهانه خروجی به بیرون پرتاب می شود.در این فن ها، هوای مکیده شده به موازات محور گردش پروانه وارد فن شده و به سمت اطراف پروانه و نوک بالکها حرکت میکند درکنار این حرکت، جریان هوای ورودی با دریافت انرژی جنبشی بسمت خروجی فن هدایت میگردد. هواکش سانتریفوژ دارای راندمان بالایی بوده و بعلت تامین افت فشار استاتیک تا محدوده قابل توجه ای نسبت به هواکش های آکسیال برتری و ارجحیت دارند.فن های سانتریفیوژ هم بصورت مکنده (اگزاست فن) یا دمنده (بلوئر) استفاده می شوند.
اجزا اصلی این فن هاشامل ۱-بدنه که بصورت حلزونی می باشد(به استثنا هواکشهای کانالی و سقفی ) -۲-پروانه که بصورت شعاعی (رادیال) ، خم به جلو (فوروارد) و خم به عقب ( بکوارد) است -۳- الکتروموتور که بعنوان نیروی محرکه آنها عمل می کند. نحوه انتقال قدرت در این هواکشها بصورت اتصال مستقیم،اتصال کوپلینگی و اتصال تسمه پولی است.پروانه بکوارد نسبت به پروانه فوروارد راندمان بالاتری داشته و پروانه شعاعی نسبت به این دو مدل دیگر قابلیت تامین میزان دبی و فشار استاتیک همزمان بالاتری را دارد .پروانه تاریخچه این هواکشها به اوایل قرن ۱۹ می رسد جاییکه مخترعانی از انگلستان و روسیه توانستند با تولید این دستگاهها جهت مصارف صنعتی استفاده کنند.این فن ها به شش دسته زیر تقسیم می شوند: